Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013

Μισέλ Φάις: Κτερίσματα


Μισέλ Φάις, Κτερίσματα (Πατάκης)

Η μνήμη ζει στο παρελθόν μα βιώνεται στο παρόν. Για να ακολουθήσεις λογοτεχνικά το μετέωρο βήμα της, πρέπει το βλέμμα σου να ναι στραμμένο σ' αντίθετη κατεύθυνση από τη γραφή σου, που σαν υπόκωφος αντίλαλος θα διεγείρει στον αναγνώστη όσα αισθάνθηκε--ή θα ήθελε να είχε νιώσει--στο παρελθόν. Το εγχείρημα αυτό είναι λογοτεχνικά πολύ δύσκολο--για να πετύχει χρειάζεται ένας πραγματικός δεξιοτέχνης της γραφής, όπως ο Μισέλ Φάις.

Στα 'Κτερίσματα' ο συγγραφέας καλεί τον αναγνώστη να μοιραστεί την παρουσία ανθρώπων που θα απουσιάζουν για πάντα. Η αφηγηματική τεχνική του κειμένου ποικίλει, καθώς αλλάζει και η θεματική εστίαση της κάθε ενότητας του βιβλίου. Ιδιαίτερα πετυχημένη είναι η σχεδόν ανεπαίσθητη μετάβαση από το τρίτο στο πρώτο και μετά στο δεύτερο πρόσωπο που διέπει τα περισσότερα πεζά του πρώτου μέρους. Το μεσαίο τμήμα, με τις αποφθεγματικές ρήσεις έχει μια αμεσότητα που σοκάρει άλλοτε θετικά κι άλλοτε προκαλώντας (ηθελημένα;) αναγνωστική αμηχανία. Οι καταληκτικές αφηγήσεις και οι απλαισίωτες συνομιλίες του τρίτου μέρους, μ' όλη την αμεσότητα και την 'ωμότητά' τους, έχουν εξαιρετική πυκνότητα, κι απαιτούν αρκετές αναγνωστικές επισκέψεις για να αποκαλύψουν όλες τις νοηματικές και θυμικές διαστάσεις τους.  

Ένα βιβλίο που ελπίζω να διαβαστεί από όσους αγαπούν τη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία.